XX. Liryka polska doby romantyzmu

  • Gatunki liryczne (np. elegia, sonet, pieśń i piosenka) a liryk romantyczny – utwór o nieokreślonych odwołaniach do tradycji gatunkowej lub zespalający różnogatunkowe konwencje.
  • Monolog a struktury narracyjne, opisowe i dialogowe w liryce romantycznej.
  • Liryczność poezji romantycznej. Liryczność jako kategoria estetyczna związana z podmiotowością wypowiedzi. Przykłady: ballada, powieść poetycka i poemat dygresyjny; liryczność i obecność gatunków lirycznych w dramacie romantycznym.
  • Przeciwieństwa stylowe liryki romantycznej: obiektywizm – kreacyjna subiektywizacja; naturalność – wzniosłość i gwałtowność ekspresji; śpiewna harmonia – kontrast i dysonans; bezpośredniość – sugestia, aluzyjność, wieloznaczność; nastawienie na potoczność, konwencjonalność – konstruowanie specyficznego języka liryki; retoryczność – muzyczność.
  • Dziedziny tematyczne liryki romantycznej: liryka osobista; liryka religijna i filozoficzna; poezja uczuć narodowych i zagadnień społecznych. Profile romantycznej egzystencji w liryce. Liryka a folklor, insurekcja, rewolucja.
  • Przed- i międzypowstaniowi lirycy drugiego planu (Goszczyński, Zaleski, Pol, Lenartowicz, Ujejski, Romanowski). Żywotność sentymentalizmu w liryce doby romantycznej.

Utwory:

  • Poezje liryczne Mickiewicza, Słowackiego, Norwida. Poeci krajowi wg: Antologia romantycznej poezji krajowej, oprac. M. Grabowska, M. Janion, Warszawa 1958.

Opracowania:

  • W. Borowy, O Norwidzie. Rozprawy i notatki, Warszawa 1960.
  • Cypriana Norwida kształt prawdy i miłości. Analizy i interpretacje, pod red. S. Makowskiego, Warszawa 1986.
  • H. Friedrich, Struktura nowoczesnej liryki, Warszawa 1978.
  • M. Janion, "Kuźnia natury", w: Gorączka romantyczna, Warszawa 1975.
  • M. Janion, Poezja w kraju. Próba syntezy, w: Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863, t. I, pod red. M. Janion, B. Zakrzewskiego, M. Dernałowicz, Kraków 1975.
  • M. Janion, Reduta. Romantyczna poezja niepodległościowa, Kraków 1979.
  • T. Kostkiewiczowa, Tradycja sentymentalizmu w poezji epoki romantycznej, (Zarys problemu), w: Problemy polskiego romantyzmu, seria trzecia, pod red. M. Żmigrodzkiej, Wrocław 1981.
  • B. Kuczera-Chachulska, Przemiany form i postaw elegijnych w liryce polskiej XIX wieku. Mickiewicz – Słowacki – Norwid – Faleński – Asnyk – Konopnicka, Warszawa 2002.
  • M. Maciejewski, "Ażeby ciało powróciło w słowo". Próba kerygmatycznej interpretacji literatury, Lublin 1991.
  • M. Maciejewski, Od erudycji do poznania, "Roczniki Humanistyczne", R. 14: 1966, z. 1.
  • M. Maciejewski, Poetyka. Gatunek – obraz. W kręgu poezji romantycznej, Wrocław 1977.
  • I. Opacki, Odwrócona elegia. O przenikaniu się postaci gatunkowych w poezji, Katowice 1999.
  • I. Opacki, Poezja romantycznych przełomów. Szkice, Wrocław 1972.
  • I. Opacki, "W środku niebokręga". Poezja romantycznych przełomów, Katowice 1995.
  • D. Seweryn, "jak tam zaszedłeś". Mickiewicz w szkole klasycznej, Lublin 1997.
  • D. Seweryn, O wyobraźni lirycznej Mickiewicza, Warszawa 1996.
  • K. Stępnik, Filozofia metafory, Lublin 1988, rozdz. VI.
  • R. Wellek, Pojęcie romantyzmu w historii literatury, przeł. I. Sieradzki, w: Pojęcia i problemy nauki o literaturze, przedmowa, H. Markiewicz, Warszawa 1979.
  • A. Witkowska, Literatura romantyzmu, Warszawa 1986, rozdz. VII (lub wyd. nast.).
  • A. Witkowska, R. Przybylski, Romantyzm, Warszawa 1997, cz. 2, rozdz. II-VI.
  • D. Zamącińska, Słynne – nieznane. Wiersze późne Mickiewicza, Słowackiego, Norwida, Lublin 1985.
  • Cz. Zgorzelski, Liryka w pełni romantyczna. Studia i szkice o wierszach Słowackiego, Warszawa 1981.
  • Cz. Zgorzelski, Obserwacje, Warszawa 1983.
  • Cz. Zgorzelski, Od oświecenia ku romantyzmowi i współczesności. (Szkice historycznoliterackie), Kraków 1978, (stąd: Romantyzm w Polsce. Szkic popularno-syntetyczny; Niedoświetlone sprawy literatury romantycznej).
  • Cz. Zgorzelski, O sztuce poetyckiej Mickiewicza, Warszawa 1976 (lub wyd. nast.).
  • Cz. Zgorzelski, Zarysy i szkice literackie, Warszawa 1988.