CV. Literackie związki międzytekstowe

  1. Podaj przykłady związków między różnymi tekstami literackimi.
  2. Podaj przykłady związków między tekstami literackimi a nieliterackimi.
  3. Jakie elementy utworów wchodzą we wzajemne związki, np. tytuł, bohater, temat, wersyfikacja, fabuła, etc.?
  4. Wyjaśnij znaczenie terminów: aluzja, burleska, kolaż, cytat, heroikomika, kontynuacja tematów oraz motywów, montaż, naśladownictwo, parodia, pastisz, reminiscencja, stylizacja, trawestacja. Omów je na wybranych przykładach.
  5. Czy zjawiska wymienione w p. 4 występują osobno czy razem (czy można je spotkać w tym samym utworze)? Podaj przykłady.
  6. Spróbuj scharakteryzować różne "gry komunikacyjne" pomiędzy autorem a czytelnikiem, w tych utworach, w których występują zjawiska wymienione w p. 4.
  7. Które z wymienionych w p. 4 zjawisk odpowiadają związkom konkretnych tekstów z konkretnymi tekstami, a które – związkom konkretnych tekstów z gatunkami, stylami, poetykami?
  8. Z jakimi koncepcjami twórczości artystycznej łączą się, Twoim zdaniem, wymienione tu zjawiska: z koncepcjami "natchnienia", "ekspresji", "nieświadomości", "konstrukcji", "gry", "zabawy", etc.?
  9. Czy wymienione wyżej zjawiska literackie mają analogie w innych dziedzinach artystycznych: w teatrze, filmie, plastyce?

Utwory (przykłady):

  • J. Kochanowski, Treny, Psalmy, Pieśni; M. Sęp-Szarzyński, Epitaphium Rzymowi; A. Mickiewicz, Exegi monumentum aere perennius...; C.K. Norwid, W Weronie; Wł. Broniewski, Ballady i romanse; M. Pawlikowska-Jasnorzewska, Lenartowicz; J. Przyboś, List ze Szwajcarii; Cz. Miłosz, Traktat poetycki; Z. Herbert, Tren Fortynbrasa (1961); T. Nowak, Psalmy (1971); J. Tuwim, Rzecz Czarnoleska.

Lektura:

  • M. Bachtin, Gatunkowe i fabularno-kompozycyjne właściwości utworów Dostojewskiego, w: Problemy poetyki Dostojewskiego, przekł. N. Modzelewska, Warszawa 1970.
  • S. Balbus, Intertekstualność a proces historycznoliteracki, Kraków 1990.
  • S. Balbus, Między stylami, Kraków 1993.
  • W. Bolecki, Pre-teksty i teksty. Z dziejów związków międzytekstowych w literaturze polskiej XX wieku, Warszawa 1991.
  • W. Borowy, O wpływach i zależnościach w literaturze, w: Studia i szkice literackie, t. II, oprac. Z. Stefanowska i A. Paluchowski, Warszawa 1983.
  • M. Głowiński, O intertekstualności, w: Poetyka i okolice, Warszawa 1992.
  • H. Markiewicz, Parodia i inne gatunki literackie, w: Nowe przekroje i zbliżenia, Warszawa 1974.
  • Między tekstami. Intertekstualność jako problem poetyki historycznej, red. J. Ziomek, J. Sławiński, W. Bolecki, Warszawa 1992.
  • R. Nycz, Intertekstualność i jej zakresy; teksty, gatunki, światy oraz Parodia i pastisz. Z dziejów pojęć artystycznych w świadomości literackiej XX wieku, w: tegoż, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1993.
  • Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Warszawa 1988, hasła: Intertekstualność, Stylizacja, Aluzja, Parodia, Pastisz.