XIV. Franciszek Dionizy Kniaźnin – liryka lat ostatnich

  • Problemy tekstologiczne spuścizny po Kniaźninie; wiersze z rękopisu puławskiego wobec wcześniejszych upodobań estetycznych poety.
  • Biografia: plotki, oceny, przypuszczenia; doświadczenia epoki i schizofrenia poety.
  • Tematy poezji Kniaźnina: przyjaźń, miłość, los, kondycja człowieka, zdarzenia. Tradycje Jana Kochanowskiego. Upodobania gatunkowe; strofika; wirtuozeria i klasyczna prostota.
  • Bohater liryczny – "ja" wobec siebie i innych. Perspektywa autobiograficzna: alienacja i pesymizm.
  • Wiersze ostatnie. Liryka i transcendencja; Muza i Bóg; natura Kniaźninowskiego sacrum. Zmaganie z chorobą; meandry wyobraźni; ciemność, światło i kolor; wysoki lot.
  • Opinie współczesnych.

Utwory:

  • F.D. Kniaźnin, Wiersze wybrane, oprac. A.K. Guzek, Warszawa 1981 (tu też ważny wstęp).
  • F.D. Kniaźnin, Wybór poezji, oprac. W. Borowy, Wrocław 1948, BN, s. I, nr 129.

    Jedno z XIX-wiecznych wyd. zbior.:
  • - Dzieła, wyd. F.S. Dmochowski, t. 1-7, Warszawa 1828-1829.
  • - Dzieła, wyd. J.N. Bobrowicz, t. 1-6, Lipsk 1837.

Opracowania:

  • W. Borowy, O poezji polskiej w wieku XVIII, wyd. 2, Warszawa 1978, rozdz. Kniaźnin.
  • M. Cieński, Melancholia i topografia. O niektórych przedstawieniach pejzażu w poezji F.D. Kniaźnina, w: tegoż Pejzaże oświeconych. Sposoby przedstawiania krajobrazu w literaturze polskiej w latach 1770-1830, Wrocław 2000.
  • A.K. Guzek, Franciszek Dionizy Kniaźnin, w: Pisarze polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa i Z. Goliński, t. 1, Warszawa 1992 (tu również wybór utworów i bibliografia).
  • T. Kostkiewiczowa, Kniaźnin jako poeta liryczny, Wrocław 1971.
  • T. Kostkiewiczowa, Horyzonty wyobraźni. O języku poezji czasów Oświecenia, Warszawa 1984, rozdz. II Człowiek i walka namiętności.
  • T. Kostkiewiczowa, Transcendencja w liryce Kniaźnina, w: Motywy religijne w twórczości pisarzy polskiego Oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Lublin 1995.
  • T. Kostkiewiczowa, Oda w poezji polskiej. Dzieje gatunku, Wrocław 1996, s. 163-180 i 191-197.
  • B. Mazurkowa, Mary i sny "prawdziwe" w poezji Franciszka Dionizego Kniaźnina, Kielce 1999.