Serwis Humanistyczny "Hamlet"
Konteksty

Murillo Bartolome Esteban (1618-1682)

Właściwie Bartolome Esteban Perez. Urodził się w 1618 r. w Sewilli, zmarł tamże, w 1682 r. Murillo, obok Diego Velazqueza i Francisco Goyi należy do najsłynniejszych malarzy hiszpańskich. Był najbardziej ludowym spośród malarzy iberyjskich. Przedstawiał życie prostego ludu. Prócz motywów religijnych (postacie Madonny, wizje świętych), malował sceny rodzajowe, pejzaże i portrety, wykorzystując swoje rysunki i szkice. Pozostawił po sobie około pięciuset obrazów. Do najwcześniejszych jego dzieł należą Fra Lauterio przed Madonną (ok. 1642, Cambridge, Fitzwiliam Museum) oraz Madonna podająca koronę św. Dominikowi (1642, Sewilla, Pałac Arcybiskupi).

W pierwszym okresie swej twórczości – do 1645 r. Murillo stosował kolory przygaszone, zimne, a przedstawiane postacie odznaczały się naturalizmem. W latach 1645-46 wykonał zamówienie klasztoru św. Franciszka w Sewilli na 11 obrazów przedstawiających sceny z życia świętych. Obrazy znalazły się w wielu kolekcjach m.in. w Madrycie (Real Academia de Bellas Artes dr S. Fernando), w Dreźnie (Gemäldegalerie), w Paryżu (Luwr).

Największą sławę zyskał Murillo opracowując Concepción – misterium Niepokalanego Poczęcia, które w 1613 r. bullą papieską podniesiono do rangi dogmatu wiary katolickiej. Dzieła te znajdują się w Pałacu Arcybiskupim w Sewilli oraz madryckim Prado. W latach 1670-tych namalował 11 obrazów dla ówczesnego Hospital de Caridad, przedstawiających m.in. św. Jana Bożego i Dzieciątko Jezus z młodzieńczym św. Janem Chrzcicielem. O głębokiej znajomości charakterów ludzkich świadczą jego portrety np. Kanonika Mirandy (1680, Madryt, kolekcja księcia de Alba), Matki Dorotei de Villalda (1674, Sewilla, Katedra).

W 1682 r. wyjechał do Kadyksu, by zdobić tamtejszy klasztor kapucynów. Według legendy, spadł podczas pracy z rusztowania i 3 kwietnia 1682 r. zmarł wskutek ciężkich obrażeń. Został pochowany w Sewilli, w kościele Santa Cruz. Obraz do głównego ołtarza kościoła Kapucynów w Kadyksie został ukończony przez jego ucznia Francisca Meneses Osorio. Prócz niego Murillo wykształcił wielu innych malarzy, m.in. Pedro Nuneza de Vilavicenza (1644-1700), Sebastiana Gomeza (1646-82) i Alonsa Miguela de Tovara (1678-1758).

Źródło: Biblia w malarstwie, Warszawa 1992, wyd II