Serwis Humanistyczny "Hamlet"
Konteksty

Leonardo da Vinci (1452-1519)

Malarz, rysownik, rzeźbiarz, inżynier i przyrodnik. Urodził się w 1452 r. w Vinci w Toskanii, zmarł w 1519 r. w zamku Cloux koło Amboise. Z racji swej wszechstronności i geniuszu uważany jest za "człowieka uniwersalnego" będącego ucieleśnieniem ideału wielkiego wykształcenia. Obok Rafaela i Michała Anioła jest centralną postacią renesansu europejskiego.

W 1467 r. wstępuje do pracowni Andrea del Verocchio we Florencji, gdzie wraz z Sandro Botticellim i Lorenco di Credo zdobywa głęboką wiedzę malarską i rzeźbiarską. Pod koniec lat siedemdziesiątych da Vinci usamodzielnia się. Wiele zamówień, które uzyskał pozostawił niedokończone, z powodu podjęcia służby u księcia Mediolanu. Jego główne dzieło malarskie z tego okresu to olejny Pokłon Trzech Króli (Florencja, Uffizi). Lata 1513-17 spędza Leonardo da Vinci w Rzymie, zaś ostatnie dwa lata życia we Francji, na dworze Franciszka I.

Do najsłynniejszych dzieł malarskich mistrza należy Ostatnia wieczerza, obraz znajdujący się w kościele Santa Maria delle Grazie w Mediolanie, namalowany w latach 1495-97. Wskutek wilgotnego podłoża obraz jeszcze za życia malarza ulegał złuszczaniu. Mimo to, dzieło do dziś jest uważane za doskonałe i było kopiowane przez licznych malarzy. Obraz został odrestaurowany w 1986 r. po żmudnych badaniach. Prace konserwatorskie trwają. Innym, sławnym obrazem Leonarda jest portret Mony Lisy, znajdujący się w Muzeum Luwru w Paryżu. Obraz powstał w latach 1503-06. Wyjątkowy talent artysty potwierdza obraz Madonna w grocie skalistej, z głównego ołtarza kościoła San Francesco il Grande w Mediolanie, powstały w latach 1483-86, a także Św. Anna Samotrzeć (1500-07, Paryż, Luwr).

Leonardo da Vinci pozostawił po sobie dzieło, którego ani zakresu, ani rozległości nie osiągnął po dziś dzień żaden artysta. Szczególnie ważne są jego studia z anatomii człowieka. Swymi rysunkami Leonardo stworzył podwaliny naukowego opracowania ilustracji anatomicznych. Przeprowadził niezliczone ilości badań naukowych z dziedziny geofizyki, botaniki, hydrologii i archeologii, które otworzyły nowe drogi do poznania świata. Znaczące są również jego studia z teorii sztuki. Wskutek swych niezwykłych zainteresowań naukowych artysta dążył bardziej do teoretycznego, niż malarskiego rozwiązywania problemów. Dlatego też pozostało niewiele ukończonych obrazów i olbrzymie ilości rysunków i studiów.

Źródło: Biblia w malarstwie, Warszawa 1992, wyd II