Serwis Humanistyczny "Hamlet"
Konteksty

Caravaggio (1573 – 1610)

Właściwie Michelangelo Merisi da Caravaggio, malarz włoski wczesnego baroku. Urodził się w 1573 r. w Caravaggio koło Mediolanu, zmarł w 1610 r. w Porto d'Ercole, Monte Argentario. Caravaggio żył w czasach artystycznego przełomu, co widoczne jest w jego obrazach. We wczesnym okresie malował obrazy z półpostaciami, wzorując się na Tycjanie, Giorgionem i innych malarzach. Do grupy tych dzieł należy: Grający na lutni (ok. 1595, Leningrad, Ermitaż), Młody Bachus (ok. 1595, Florencja, Uffizi) oraz Kosz z warzywami (ok. 1596, Mediolan, Pinakotheka Ambroziana) – jedna z pierwszych martwych natur w sztuce europejskiej. Już na tych przykładach daje się zauważyć odchodzenie od idealizującego malarstwa akademickiego. Caravaggio malował mocnymi kolorami, realistycznie, choć w obrazach powstałych po 1600 r. zauważa się odchodzenie od realizmu, np. Madonna w różanym wieńcu (1605-07, Wiedeń, Kunsthistorisches Museum). W Rzymie, Caravaggio zdobił dwie kaplice. Dla kaplicy Contarelli w San Luigi dei Francesi namalował św. Mateusza z aniołem – pierwotna wersja obrazu została zniszczona; Powołanie św. Mateusza i Męczeństwo św. Mateusza (obydwa obrazy z ok. 1600 r.), zaś w kaplicy Cerasi w Santa Maria del Popolo namalował Nawrócenie św. Pawła oraz Ukrzyżowanie św. Piotra (1600-01). Przed śmiercią maluje w kościołach w Neapolu i Messynie. Jego ostatnie dzieło to Dawid z głową Goliata (1610, Rzym, Galleria Borghese).

Carvaggioniści

Nazwa naśladowców Caravaggia w XVII wieku, który jeszcze za życia miał licznych wielbicieli. Sztuką Caravaggia, nowym sposobem układu motywów, światłocieniem, dramatyzmem i naturalizmem jego postaci zachwycali się malarze włoscy, holenderscy i francuscy. Zasługą Caravaggionistów jest przede wszystkim to, że poprzez swą twórczość przekazywali następcom zasady późnego manieryzmu i wczesnego baroku, które ukształtowały malarski rozwój Rubensa, Rembrandta i Velazqueza.

Źródło: Biblia w malarstwie, Warszawa 1992, wyd II