Jan Kochanowski (1530-1584), Wybór utworów

 » Na swoje księgi (Nie dbaj± moje papiery)
 » O żywocie ludzkim (Fraszki to wszytko, cokolwiek my¶lemy)
 » Na nabożn± (Je¶li nie grzeszysz, jako mi powiadasz)
 » Do Mikołaja Firleja (Jesliby w moich ksi±żkach co takiego było)
 » O żywocie ludzkim (Wieczna My¶li , która¶ jest dalej niż od wieka)
 » Ku muzom (Panny, które na wielkim Parnazie mieszkacie)
 » O kapelanie (Królowa do mszej chciała, ale kapelana)
 » O kznodzieji (Pytano kaznodzieje: "Czemu to, prałacie)
 » Do fraszek (Fraszki moje (co¶cie mi dot±d zachowały))
 » Do dziewki (Daj, czegoć nie ubędzie, by¶ nawięcej dała)
 » Do snu (¦nie, który uczysz umierać człowieka)
 » Do gór i lasów (Wysokie góry i odziane lasy)
 » Do fraszek (Fraszki nieprzepłacone, wdzięczne fraszki moje)
 » Na dom w Czarnolesie (Panie, to moja praca a zdarzenie Twoje)
 » Człowiek Boże igrzysko (Nie rzekł jako żyw żaden więtszej prawdy z wieka)
 » Pie¶ń I (Ks. I) (By¶ wszystko złoto posiadł, które – powiadaj±)
 » Pie¶ń II (Ks. I) (Serce ro¶cie patrz±c na te czasy!)
 » Pie¶ń III (Ks. I) (Dzbanie mój pisany)
 » Pie¶ń IV (Ks. I) (Złota to strzała i krom wszego jadu była)
 » Pie¶ń V (Ks. I) (Kto ma swego chleba)
 » Pie¶ń VI (Ks. I) (Acz mię twa droga, miła, barzo boli)
 » Pie¶ń VII (Ks. I) (Trudna rada w tej mierze: przyjdzie się rozjechać)
 » Pie¶ń VIII (Ks. I) (Gdzie¶kolwiek jest, Bożeć, po¶li dobr± godzinę!)
 » Pie¶ń IX (Ks. I) (Chcemy sobie być radzi?)
 » Pie¶ń X (Ks. I) (Kto mi dał skrzydła, kto mię odział pióry)
 » Pie¶ń XI (Ks. I) (Stronisz przede mn±, Neto nietykana)
 » Pie¶ń XII (Ks. I) (Muszę wyznać, bo się już nie masz na co chować)
 » Pie¶ń XIII (Ks. I) (O piękna nocy nad zwyczaj tych czasów)
 » Pie¶ń XIV (Ks. I) (Patrzaj, jako ¶nieg po górach się bieli)
 » Pie¶ń XV (Ks. I) (Nie za staraniem ani prze m± sprawę)
 » Pie¶ń XVI (Ks. I) (Królom moc na poddane i zwierzchno¶ć dana)
 » Pie¶ń XVII (Ks. I) (Słońce już padło, ciemna noc nadchodzi)
 » Pie¶ń XVIII (Ks. I) (Czołem za cze¶ć, łaskawy mój panie s±siedzie)
 » Pie¶ń XIX (Ks. I) (Żal mi cię, niebogo)
 » Pie¶ń XX (Ks. I) (Miło szaleć, kiedy czas po temu)
 » Pie¶ń XXI (Ks. I) (Ty spisz, a ja sam na dworze)
 » Pie¶ń XXII (Ks. I) (Rozumie mój, prózno się masz frasować)
 » Pie¶ń XXIII (Ks. I) (NieĽle czasem zamilczeć, co człowieka boli)
 » Pie¶ń XXIV (Ks. I) (Zegar, słyszę, wybija)
 » Pie¶ń XXV (Ks. I) (Użałuj się, kto dobry, a potłucz zawiasy)
 » Pie¶ń I (Ks. II) (Przeciwne chmury słońce nam zakryły)
 » Pie¶ń II (Ks. II) (Nie dbam, aby zimne skały)
 » Pie¶ń III (Ks. II) (Nie wierz Fortunie, co siedzisz wysoko)
 » Pie¶ń IV (Ks. II) (W twardej kamiennej wieży i za troistymi)
 » Pie¶ń V (Ks. II) (Wieczna sromota i nienagrodzona)
 » Pie¶ń VI (Ks. II) (Królewno lutnie złotej i rymów pociesznych)
 » Pie¶ń VII (Ks. II) (Słońce pali, a ziemia idzie w popiół prawie)
 » Pie¶ń VIII (Ks. II) (Nie frasuj sobie, Mikołaju, głowy)
 » Pie¶ń IX (Ks. II) (Nie porzucaj nadzieje)
 » Pie¶ń X (Ks. II) (Może kto ręk± sławy dostać w boju)
 » Pie¶ń XI (Ks. II) (Stateczny umysł pamiętaj zachować)
 » Pie¶ń XII (Ks. II) (Nie masz, i po drugi raz nie masz w±tpliwo¶ci)
 » Pie¶ń XIII (Ks. II) (Panu dzięki oddawajmy)
 » Pie¶ń XIV (Ks. II) (Wy, którzy pospolit± rzecz± władacie)
 » Pie¶ń XV (Ks. II) (Nie zawżdy Apollo strzela)
 » Pie¶ń XVI (Ks. II) (Nic po tych zbytnich potrawach; nic po tym)
 » Pie¶ń XVII (Ks. II) (Niegodzien tego ten ¶wiat zawikłany)
 » Pie¶ń XVIII (Ks. II) (Ucieszna lutni, w której słodkie strony)
 » Pie¶ń XIX (Ks. II) (Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy)
 » Pie¶ń XX (Ks. II) (Jak±, rozumiesz, zazdro¶ć zjednałe¶ sobie)
 » Pie¶ń XXI (Ks. II) (Srogie łańcuchy na swym sercu czuję)
 » Pie¶ń XXII (Ks. II) (Proszę, jesli się z tob± co ¶piewało)
 » Pie¶ń XXIII (Ks. II) (Nie zawżdy, piękna Zofija)
 » Pie¶ń XXIV (Ks. II) (Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony)
 » Pie¶ń XXV (Ks. II) (Czego chcesz od nas, Panie, za Twe hojne dary?)
 » Tren I (Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe)
 » Tren II (Je¶lim kiedy nad dziećmi piórko miał zabawić)
 » Tren III (Wzgardziła¶ mn±, dziedziczko moja ucieszona!)
 » Tren IV (Zgwałciła¶, niepobożna ¦mierci, oczy moje)
 » Tren V (Jako oliwka mała pod wysokim sadem)
 » Tren VI (Ucieszna moja ¶piewaczko! Safo słowieńska!)
 » Tren VII (Nieszczęsne ochędóstwo, żałosne ubiory)
 » Tren VIII (Wielkie¶ mi uczyniła pustki w domu moim)
 » Tren IX (Kupić by cię, M±dro¶ci, za drogie pieni±dze!)
 » Tren X (Orszulo moja wdzięczna, gdzie¶ mi się podziała?)
 » Tren XI (Fraszka cnota! – powiedział Brutus porażony...)
 » Tren XII (Żaden ojciec podobno barziej nie miłował)
 » Tren XIII (Moja wdzięczna Orszulo, bodaj ty mnie była)
 » Tren XIV (Gdzie te wrota nieszczęsne, którymi przed laty)
 » Tren XV (Erato złotowłosa i ty, wdzięczna lutni)
 » Tren XVI (Nieszczę¶ciu k'woli a swojej żało¶ci)
 » Tren XVII (Pańska ręka mię dotknęła)
 » Tren XVIII (My, nieposłuszne, Panie, dzieci Twoje)
 » Tren XIX (Żało¶ć moja długo w noc oczu mi nie dała)
 » Pie¶ń ¶więtojańska o Sobótce, Panna XI (Skrzypku, by w tej pięknej rocie)
 » Pie¶ń ¶więtojańska o Sobótce, Panna XII (Wsi spokojna, wsi wesoła)

Pie¶ń XV

Nie za staraniem ani prze m± sprawę,
Miła, po tobie znam tak± postawę;
Szukaj, jako chcesz, nie najdziesz przyczyny,
Chyba żeć milszy podobno kto iny.

A ja co mam rzec? Nie chcę się przeciwić;
Temu się jedno nie mogę wydziwić,
Sk±d tę niestało¶ć białegłowy maj±,
Że się jako wiatr letni odmieniaj±.

Niedawne czasy, gdy mię poczytano
W liczbę fortunnych i za tego miano,
Który mógł wszystko otrzymać u ciebie,
A mnie się zdało, żem był wszystek w niebie.

Dzi¶ inne wiatry przeciwko mnie wiej±,
Straciłem wszystko za raz i z nadziej±;
Nie wiem, co mię za wiedĽma osypała
I lichem zdradnych słów uczarowała.

Niech ci się, miła, wszystko dobre wodzi,
Z kimkolwiek przestać twoje serce godzi;
Ale rozeznać umiej przyjaciela,
A trudno naleĽć masz jednego z wiela.

Nie dufaj temu, kto gładko¶ć miłuje,
Bo ten na słabym gruncie się buduje:
Słońce jednako i padnie, i wschodzi,
Nam zawżdy z laty cokolwiek odchodzi.

A gdy czas przyjdzie ostatniej potrzebie,
Ledwe się najdzie, kto ciało pogrzebie.
Takiem ja chcę być przyjacielem tobie;
Lecz wolę, że ty płaczesz na mym grobie.